Ik weet zeker dat mijn naaste verslaafd is. Hoe kan ik diegene dit laten inzien?
Een verslaving bij een naaste kun je op verschillende manieren in de gaten krijgen. Bijvoorbeeld doordat je drugs of andere verslavende middelen vindt of een verandering in het gedrag waarneemt. Het kan lastig zijn om iemand de verslaving te laten inzien omdat verslaving vaak gepaard gaat met ontkennen en vermijden.
Wanneer je vermoedt dat jouw naaste verslaafd is, kun je het gesprek aangaan. Hieronder vind je een aantal tips die je kunt toepassen tijdens dit gesprek om jouw naaste te helpen inzien dat diegene aan verslaving lijdt:
- Kies een moment uit wanneer jouw naaste niet onder invloed is waarop jullie rustig samen kunnen praten.
- Zorg ervoor dat je zelf rustig bent wanneer je het gesprek aangaat. Ga er met een open houding in. Vermijd het geven van oordelen of het uiten van kritiek. Houd het in plaats daarvan bij het uiten van jouw eigen gevoel of bezorgdheid. Benoem voorbeelden van gedragingen die jou zorgen baren en wat dit met jou doet. Vraag of jouw naaste zich hier ook in kan vinden. Wanneer je zelf niet boos overkomt is de kans groter dat jouw naaste open en eerlijk over de verslaving durft te zijn.
- Bedenk goed wat je wil zeggen om te voorkomen dat je overvallen wordt door emoties van frustratie, verdriet of boosheid. Schrijf het desnoods op of oefen het met een dierbare, wat voor jou fijn voelt.
- Naast het doen van je eigen zegje is het belangrijk dat je actief probeert te luisteren naar wat jouw naaste zegt. Probeer te begrijpen hoe de verslaving zich heeft ontwikkeld en op welke manier dit diegene beïnvloedt. Om verslaving beter te begrijpen kun je je tevens inlezen.
- Bied steun aan, bijvoorbeeld om samen te zoeken naar de juiste hulp die de persoon nodig heeft. Maak duidelijk dat je graag helpt en jouw naaste niet wil veroordelen.
Hoe kan ik mijn naaste overtuigen hulp te zoeken als diegene zelf geen hulp wil?
Wanneer jouw naaste verslaafd is wil je waarschijnlijk niks liever dan dat diegene hier hulp voor zoekt en weer de oude wordt. Daarom kan het zeer frustrerend en pijnlijk zijn wanneer diegene geen hulp wil accepteren. Verslaving is een ziekte en bij de ene persoon gaat herstel sneller aan dan bij de ander. Herstel vergt vaak veel geduld en tijd. Hieronder vind je enkele tips om jouw naaste te motiveren tot professionele hulp.
- Onthoud allereerst dat jij niet verantwoordelijk bent voor de verslaving en het hulp zoeken hiervoor. De verslaafde is de enige verantwoordelijke daarvoor. Probeer dus niet te veel hooi op je vork te nemen.
- Houd de verslaving niet in stand. Doe je dat wel, dan ziet de verslaafde de gevolgen die de verslaving aanricht niet in omdat deze simpelweg door jou worden weggenomen. Betaal bijvoorbeeld geen schulden af en lieg niet mee.
- Bied aan om samen hulp te zoeken. Bijvoorbeeld samen het intakenummer bellen, naar de huisarts of eventueel samen naar een zelfhulpgroep.
- Stel je empathisch en begripvol op. Maak duidelijk aan jouw naaste dat je begrijpt dat het moeilijk is om de stap naar professionele hulp te zetten en dit veel moed vergt.
- Geef daarbij wel je grenzen aan. Trek een streep wanneer je het gedrag echt niet meer accepteert. Pas wanneer er daadwerkelijk consequenties te zien zijn van het gedrag ziet jouw naaste pas in wat de verslaving aanricht. Dit soort momenten kunnen voor hen een soort ingeving zijn.
- Blijf met jouw naaste praten. Benoem de gevolgen die de verslaving heeft op jullie leven die jij waarneemt en wat dit met je doet. Het kan zijn dat jouw naaste nog niet klaar is voor een behandeling maar er over een tijdje wel voor open staat.
- Neem niet de rol van hulpverlener over en blijf aan jezelf denken. Het is mooi en goed dat je jouw naaste wilt ondersteunen maar verlies jezelf hier niet in.
Hoe vind ik steun en hulp voor mijzelf?
Verslaving is vreselijk voor de verslaafde zelf maar ook op jou komt er veel af. Zowel wanneer jouw naaste in behandeling is als wanneer diegene nog geen hulp aanvaardt.
Het is van belang dat je ook aan jezelf blijft denken, voor jezelf blijft zorgen en je verhaal kwijt kan. In beide gevallen kan het daarom fijn zijn om zelf hulp te zoeken. Dit kan onder andere bij speciale bijeenkomsten voor naasten van verslaafden, waaronder de Nar-anon, S-anon en Al-anon.